کمشک در گذر تاریخ(قسمت اول)

کمشک در گذر تاریخ(قسمت اول)

برخی از مناطق خلیج فارس به ویژه در پسکرانه های آن، ریشه در تاریخ ایران پیش از اسلام دارد. در شهرستان بستک که جزء مناطق پسکرانه ای خلیج فارس و در منطقه فرامرزان، کمشک با توجه به موقعیت جغرافیایی آن و قرار داشتن در مسیر تجاری از جمله مناطقی است که تاریخ آن به دوره پیش از اسلام بر می گردد. وجود قلعه های تاریخی و آثار گبری یا گوری در کمشک به خوبی نشان می دهد که در بین آبادی های مناطق فرامرزان، کمشک بیشترین قدمت را دارد. مسیر تجاری که از کرانه های خلیج فارس از طریق راه خور جناح می گذشت، در مسیر خود از کمشک گذشته و از این طریق به استان فارس می رسید و به عبارتی کمشک حلقه اتصال منظقه کنونی شهرستان بستک با استان فارس بوده است. کمشک دارای ترکیب جمعیت متنوعی می باشد و خاستگاه آن علاوه بر مسائل تجاری، مسائل کشاورزی نیز می باشد. دشت وسیع کمشک از از قدیم الایام مرکز کشاورزی منطقه فرامرزان بوده است و این مهم می توانست نقش زیادی در جذب جمعیت در کمشک باشد.

قرار داشتن کمشک در مسیر تجاری علاوه بر مزایای آن که آبادانی آن را به دنبال داشته است، باعث هجوم اقوام متعدد به این شهر نیز بوده است در دوره افشاریه سردار نادر شاه برای دستگیری محمدخان بلوچ از طریق کمشک به جناح و سپس شیبکوه هجوم آورد. بسیاری از قلاع کمشک در این هجوم تخریب گردید. در دوره زندیه و قاجار نیز خوانین بنی عباسی بستک حضور فعالی در کمشک داشتند و این آبادی به عنوان یک نقطه استراتژیک همواره مورد توجه آن ها بود. از دیگر مباحثی که در تاریخ اجتماعی کمشک اهمیت اساسی دارد، پدیده مهاجرت می باشد. بیشترین دلیل مهاجرت به کمشک، عدم امنیت و هجوم اقوام متعدد به کمشک به ویژه از دوره مشروطه به بعد می باشد در سال های انقلاب مشروطه که دولت مرکزی ایران تضعیف شده بود، برخی از مناطق جنوبی ایران صدمات فراوانی را متحمل شدند که کمشک از جمله آن ها بود. ترکیب جمعیتی کمشک نیز تا حدودی تحت تاثیر جغرافیای اقتصادی و موقعیت استراتژیک آن در مسیر تاریخ می باشد. دشت کمشک نیز با توجه به این که مرکز کشاورزی فرامرزان بوده است، تاثیر زیادی در جذب جمعیت کمشک در طول تاریخ داشته است. باغات نخل در گذشته کمشک و مسائل اقتصادی آن تاثیر زیادی داشته است و صنایع دستی به دست آمده از درختان نخل در کمشک تا حدودی بازگو کننده تاریخ هنر و ابتکار مردم کمشک در پویه تاریخ می باشد.

از دیگر مباحثی که در تاریخ فرهنگی کمشک مهم است، این است که کمشک مرکز تاریخ فرهنگی شهرستان بستک و جایگاه شیوخ بوده است و بسیاری از شیئخ مدنی منطقه در دوره گذشته کمشک را برای مسکن خود و تربیت مریدانشان انتخاب می کردند و جنبه خانقاهی بودن کمشک از دیگر مباحثی است که در تاریخ باید به آن توجه گردد.