کوهیج در مسیر راه های تاریخی(قسمت اول)

کوهیج در مسیر راه های تاریخی(قسمت اول)

بررسی مناطق پسکرانه ای خلیج فارس نقش زیادی در تحولات خلیج فارس داشته و دارند. برخی از مناطق پسکرانه ای مانند کوهیج که در مسیر راه های تاریخی و تجاری به استان فارس قرار دارد، از قدیم الایام جزء مناطق مهم ناحیه جهانگیریه قدیم محسوب می شده است. با توجه به موقعیت جغرافیایی کوهیج و در مسیر قرار داشتن آن در برخی از مواقع صدماتی نیز متحمل شده است. در زمان انقلاب مشروطه و حمله وراوی ها به بستک، کوهیج در مسیر این حمله قرارداشته است. اما همین راه تجاری که کوهیج را پس از لاور میستان به استان فارس وصل می کرد در طول دوران تاریخی فواید زیادی برای منطقه بستک و حتی بنادری چون کنگ و لنگه داشت و مسیر تردد کالا در کوتاهترین فاصله به استان فارس بود.

به نظر می رسد قدمت مسیری که منطقه بستک را به استان فارس از طریق کوهیج به استان فارس که در دوره هخامنشیان و زندیه پایتخت کشور در آن جا قرار داشت، وصل می کند، به تاریخ پیش از اسلام ایران بر می گردد. آثاری که در این مسیر تاریخی وجود دارد و برخی از آن ها به اثار گبری یا گوری معروف است، نشان از این قدمت دارد. از سوی دیگر کوهیج که در قدیم به دارالعلم منطقه جهانگیریه و بستک معروف بود، دارای ساختار خانقاهی قابل توجهی بوده است. وجود شیوخ، سادات و افراد با دانش و فرهیخته از گذشته تا کنون که شیخ عبدالله نقشبندی نمونه ای از این بزرگان است نشان از اهمیت تاریخ فرهنگی کوهیج در گذر تایخ دارد.

اما مطمئنا وجود مسیر تاریخی نامبرده شده حیات اقتصادی مردم کوهیج و منطقه بستک را تامین می کرده است. کوهیج همچنین دارای نخلستان های وسیع و سفره های آب زیر زمینی بوده است که بخشی از حیات اقتصادی مردم کوهیج از این طریق تامین می شده است. از قدیم الایام بخشی از نخلستان های کوهیج از آن برخی از مردم مناطق بستک نیز بوده است.

بنابراین از طریق این مسیر تاریخی خیلی از محصولات کشاورزی کوهیج نیز در اعصار تاریخی به استان فارس صادر می شده است. به نظر می رسد احیای این راه تاریخی، همانند راه تاریخی خور جناح و راهی که اکنون هرنگ را به بستک وصل می کند، می تواند مسیر توسعه شهرستان بستک را هموارتر سازد. مطمئنا مهندسی ایرانی در طول تاریخ کوتاه ترین مسیرها را برای وصل کردن آبادی ها به همدیگر انتخاب می کردند. در دوران جدید که تکنولوژی پیشرفت شایان کرده است، احیای مسیرهای تاریخی می تواند در توانمندی مناطق همجوار این مسیرها کارساز باشد.

سلسله مقالاتی که توسط نگارنده در قسمت های بعدی در مورد کوهیج از سایت های متعدد منتشر می شود، مباحث گوناگونی از تاریخ فرهنگی کوهیج، تاریخ اقتصادی کوهیج، تاریخ اجتماعی کوهیج، مسئله مهاجرت در کوهیج، معماری سنتی کوهیج، کوهیج و نقش آن در تاریخ فرهنگی شهرستان بستک، مشاهیر کو هیج،و… مورد واکاوی قرار می گیرد و در این راستا از همکاری افراد اندیشمندی چون آقای محمد بالود نویسنده کتاب فرهنگ عامه بستک و سایر اندیشمندان، اساتید، علما و فرهیختگان کوهیجی در واکاوی تاریخ کوهیج در ادوار مختلف تاریخی استفاده خواهیم نمود.