skip to Main Content

قابلیتهای ناگفته گردشگری در جزیره هرمز

جزیره هرمز با مزیت‌های فراوان و جاذبه تاریخی وطبیعی از حضور گردشگران و ایرانگردان در فصل زمستان بهره خوبی خواهد برد به شرط آنکه مسئولان هم توجه ویژه‌تری به این جزیره داشته باشند.

64970_109

پایگاه خبری بادگیر/ هرمز جزیره‌ای است با ویژگی‌های منحصربه‌فرد و جاذبه‌های فراوان برای گردشگری، انتخاب مناسبی برای مسافران جهت گذران اوقات فراغت. هرساله شمار زیادی از علاقمندان طبیعت گردی، ایام نوروز و فصولی مانند پاییز و زمستان جزیره زیبای هرمز را به عنوان مقصد گردشگری انتخاب می‌کنند.

هرمز، جزیره‌ای بیضی‌شکل به مساحت ۴۲ کیلومترمربع در ورودی خلیج‌فارس و ۸ کیلومتری بندرعباس قرار دارد. این جزیره را به علت موقعیت جغرافیایی آن و مجاورت با تنگه هرمز، کلید خلیج‌فارس می‌دانند. در طول تاریخ نیز ازنظر راهبردی و بازرگانی از اهمیت خاصی برخوردار بوده است.

گردشگری در ردیف موفق‌ترین صنایع جهان محسوب می‌شود، درآمدهای ارزی، توسعه روابط علمی، فرهنگی، ایجاد اشتغال به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم و نمایش ثبات و امنیت کشور، دستاورد توسعه صنعت گردشگری است. در جهان امروز گردشگری رویکرد گسترده‌ای به موضوع اکو توریسم(طبیعت‌گردی) دارد. انسان‌های خسته از زندگی شهری و ماشینی همواره فرصت‌هایی را جستجو می‌کنند که به‌دور از هیاهوی روزمره زندگی رو به طبیعت بیاورند.

ازآنجایی‌که جزیره هرمز دارای کارکرد اکولوژیکی منحصربه‌فردی نسبت به اکوسیستم‌های مشابه خود در خشکی‌ها دارد، بسته بودن اکوسیستم‌های خشکی این جزیره باعث شده تا در روند تکامل سیری خاص طی شود؛ به همین جهت تمامی سطوح اکولوژیکی آن نوعی شاخص زیستی محسوب می‌شوند که بازتاب‌دهنده تحول و تکامل فرایندهای اکولوژیک و دستگاه‌های حیات‌بخش است.

جزیره هرمز در دهانه خلیج‌فارس واقع‌شده و از لحاظ نظامی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی دارای ارزش و فرصت‌های فراوانی است. وجود معدن خاک سرخ، حضور بیش از ۷۵۰۰ نفر سکنه در جزیره، چشم‌انداز زیبای زمین ساختی، تنوع چشمگیر کانی‌ها و رخنمون‌های زمین‌شناسی، وجود آبسنگ‌های مرجانی، سواحل صخره‌ای، غارهای دریایی و شکل و جنس متنوع کرانه‌های ساحلی در کنار پوشش گیاهی بومی و حیات‌وحش ساکن در این جزیره و برخی یادمان‌های تاریخی و فرهنگی پیوند خورده با زندگی بومی ازجمله ویژگی‌هایی است که می‌تواند طبیعت گردان را به خود جلب کند.

قلعه پرتقالی‌ها، مکتب‌خانه‌ها، بازار زعفرانیه، برج گلک، خانه‌های قدیمی و کوه‌های رنگین‌کمانی زیبا ازجمله مکان‌های دیدنی و تاریخی جزیره هرمز را شکل می‌دهد.

جزیره هرمز قلب خلیج‌فارس، جزیره‌ای بسیار تأثیرگذار در طول تاریخ، در روزگار قدیم این جزیره محل ارتباط تجار شرقی و اروپایی و آفریقایی بوده است، سال ۱۲۷۲ میلادی مارکوپولو درراه سفر به چین از هرمز دیدن کرد، او هرمز را در نزدیکی شهرآباد میناب توصیف می‌کند و می‌نویسد: بازرگانان هندی با کشتی‌های پر از ادویه، سنگ‌های قیمتی، مروارید، لباس‌های ابریشمی، طلا و عاج فیل و دیگر کالاها به هرمز می‌آیند و کالاهای خود را به بازرگانان در هرمز می‌فروشند.

تجار آفریقایی بیشتر چوب‌هایی معروف به چوب چندل را به این منطقه می‌آوردند که دریانوردان جنوبی از این چوب‌ها برای ساخت لنج استفاده می‌کردند، تجار چینی بیشتر پارچه‌های ابریشمی می‌آوردند و تجار هندی انواع ادویه‌های مختلف را به این منطقه می‌آوردند. مردم این جزیره اکثراً ثروتمند و صاحب‌خانه‌های زیاد در هندوستان و چین و آفریقا بوده‌اند و اوقات استراحت خود را در این کشورها می‌گذرانده‌اند.

هرموز نام بندری معتبر در مصب رود میناب با خلیج‌فارس بوده است. شهر میناب کنونی بر روی خرابه‌های این بندر ساخته‌شده است. هرموز قدیم در اوایل عهد مغول تجارت پررونقی داشته است. با هجوم مغولان در حدود سال ۷۰۰ هجری، مردم شهر هرموز ابتدا به جزیره قشم و سپس به جزیره هرموز که در آن زمان زرون (معرب آن جرون که بعدها نام بندری در محل بندرعباس کنونی شد و به تلفظ پرتغالی بندر گمبرون خوانده شد) نام داشت کوچ کردند و شهری در آن بنا کردند و نام آن را به یاد شهر قدیم خود هرموز گذاشتند.

به‌تدریج و طی قرون بعد این شهر نام خود را به همه جزیره داد و بندر جرون (گمبرون بعدی) نام خود را از آن وام گرفت. عظمت شهر و جزیره هرموز به‌قدری شد که دو قرن بعد و تا زمانی که توسط پرتغالی‌ها اشغال شد مرکز ولایات خلیج‌فارس ازجمله بحرین بوده است.

شاه‌عباس در سال ۱۶۲۲ میلادی جزیره هرموز و سواحل جنوبی ایران در خلیج‌فارس را از اشغال پرتغالی‌ها خارج ساخت و شهرهای هرموز و گمبرون را تخریب کرد و بندرعباس فعلی را بر خرابه‌های گمبرون استوار کرد. هرمز امروز به‌هیچ‌عنوان رونق گذشته را ندارد.

در مسیر دریایی قشم به جزیره هرمز کوه‌هایی به رنگ زرد، سفید و قرمز دیده می‌شود. در میان این کوه‌ها، کوه قرمزرنگی وجود دارد که خاکش خوراکی است و مردم محلی از خاک سرخ آن به‌عنوان ادویه در طبخ ماهی و نان و تهیه ترشی، مربا و سُس استفاده می‌کنند.

مردم محلی این کوه را «گِلک» می‌نامند و خاک سرخ آن را مانند نمک در تهیه انواع غذاها مصرف می‌کنند. این کوه با ارتفاع تقریبی ۲۰۰ متر در جنوب جزیره هرمز قرارگرفته و از خاک آن در صنایع سرامیک‌سازی و رنگ‌سازی نیز استفاده می‌شود.

در سال ۹۰۹ دریانورد پرتغالی آلفونسو د آلبوکرک که به مستعمرات پرتغال در آسیا سفرکرده بود برحسب اتفاق گذرش به خلیج‌فارس افتاد و با آن نواحی آشنایی پیدا کرد و بلافاصله با حضور در دربار مانوئل پادشاه پرتغال طرح خود برای اشغال جزایر خلیج‌فارس را ارائه نمود و به تصویب رساند. او در سال ۹۱۲ به خلیج‌فارس بازگشت و پس از کشتار و وحشیگری فراوان موفق به فتح هرموز در سال ۹۱۳ گردید و قلعه‌ای در جزیره هرمز ساخت.

آلبوکرک (پرتغالی) اعتقاد داشت هر کشوری که سه‌نقطه مالاگا- عدن و هرمز را در اختیار داشته باشد بر تجارت دنیا حاکم خواهد بود. اهمیت هرمز آن‌قدر بود که استعمارگران انگلیسی را نیز به طمع انداخته بود. سپاه ایران به دلیل شکایت‌های ایرانیان گمبرون قصد تنبیه پرتغالی‌ها در خلیج‌فارس کرد و نه‌تنها جزیره هرمز را آزاد ساخت بلکه پرتغالی‌ها را تا مومباسا در کنیا مجبور به عقب‌نشینی کرد؛ و این مقدمه‌ای برای شکست‌های پی‌درپی پرتغال در شرق آفریقا شد.

همچنین ازنظر گردشگری وجود سواحل بکر و نزدیک به آب‌های خلیج‌فارس و تنگه هرمز و آثار تاریخی ازجمله غار نمکی که هنوز در ثبت آثار تاریخی قرار نگرفته به دوران قبل از اسلام می‌رسد و به یکی از مراکز  تجاری و محل صید و صیادی در کشور معروف است.

در سه دهه گذشته فعالیت‌های عمرانی زیادی برای آبادانی توسط نظام قدس جمهوری اسلامی انجام‌شده و حتی رفت‌وآمدهای بود اما بعد از مدتی این  به حال خود رها شد تا اینکه سال گذشته با پیگیری‌های که صورت گرفت از سوی  امام‌جمعه و شورای شهر هرمز در قالب الحاقیه به منطقه آزاد قشم در مجلس شورای اسلامی به کلیات این طرح  رأی داده شد.

به‌واسطه ظرفیت‌های لازم تجاری ، کشاورزی و صیادی به‌عنوان یکی از مناطقی که خود زمان‌های نه‌چندان دور به‌عنوان  قطب اول تجارت در  سطح بین‌المللی و کشور مطرح بود و اکنون هم  که ظرفیت‌های لازم برای کار و تلاش برای آبادانی دارد.

ظرفیت‌هایی همچون ساحل زیبا و رنگی ، گونه پرندگان و حیوانات دریایی پیرامون ساحل هرمز نیز جالب‌توجه است. پرندگان دریایی متنوع، دلفین‌ها، لاک‌پشت‌ها، جنگل‌های مانگرو یا حرا بخشی از این جذابیت‌هاست که در پیرامون دریا شکل‌گرفته است و برای کسانی که به این جنس از طبیعت علاقه‌مند هستند می‌تواند جذابیت داشته باشد.

عمده آثار تاریخی هرمز مربوط به همان زمان است که می‌توان به آن‌ها بازار زعفرانی (محل خریدوفروش ادویه‌جات)، قلعه پرتغالی‌ها، مکتب‌خانه‌ها، قصر صورت، قصر بی‌بی گل، برج گلک، برج تیرانداز، برج ناقوس، برکه صورت، برکه هشتاد گزی، اسکله سنگر محدلی، بازار چهل‌ستون، انبارهای معدن و برج ناصر اشاره کرد.

جزیره هرمز باوجود ابنیه و محوطه‌های ارزشمند و بی‌بدیل فرهنگی، تاریخی و جلوه‌ها و مناظر طبیعی و خدادادی، گنجینه‌ای از شگفتی‌های طبیعی و موزه‌ای بی‌نظیر از آثار فرهنگی، تاریخی را که بعضاً قدمتی به‌اندازه تاریخ بشریت داشته و همچون خورشیدی بر تارک جهان امروزی می‌درخشند، البته انتظار می‌رود جزیره هرمز با احیا فعالیت اقتصادی به‌ویژه فعال شدن منطقه آزاد و الحاق شدن به منطقه آزاد قشم  ، شروع فعالیت تجاری و گردشگری  به‌زودی فراهم شود.

این جزیره  سابقه دیرینه سکونت انسان دارد و درگذشته دور رونق و آبادانی به خود دیده و امروز هم جزیره هرمز با تلاش و کوشش مردم و مسئولان به این سمت پیش خواهد رفت و جایگاه خود در سطح جهانی بازمی‌یابد.

این جزیره را به علت موقعیت جغرافیایی آن و مجاورت با تنگه هرمز، کلید خلیج‌فارس می‌دانند. همین موقعیت است که آن را در طول تاریخ، ازنظر سوق‌الجیشی و بازرگانی از اهمیت خاصی برخوردار ساخته است.هرموز اصلاً نام بندری معتبر در مصب رود میناب با خلیج‌فارس بوده است.

عظمت شهر و جزیره هرموز به‌قدری شد که دو قرن بعد و تا زمانی که توسط پرتغالی‌ها اشغال شد مرکز ایالات خلیج‌فارس ازجمله بحرین بوده است.شاه‌عباس در سال ۱۰۳۱ جزیره هرموز و سواحل جنوبی ایران در خلیج‌فارس را از اشغال پرتغالی‌ها خارج ساخت و شهرهای هرموز و گمبرون را تخریب کرد و بندرعباس فعلی را بر خرابه‌های گمبرون استوار کرد.

منطقه نمونه گردشگری جزیره هرمز یکی از مهم‌ترین مناطق نمونه گردشگری نه‌تنها در استان بلکه در کشور محسوب می‌شود. در صورت ورود سرمایه‌گذاران بخش خصوصی برای ایجاد امکانات و تأسیسات گردشگری اعم از اقامتی و پذیرایی و نیز ایجاد کلوپ‌های دریایی در جزیره هرمز، معنای واقعی گردشگری این جزیره شکل خواهد گرفت.

جزیره هرمز دارای ظرفیت‌های خوبی ازلحاظ گردشگری، اقتصادی، فرهنگی، توریستی و آب هوای است، لذا با بهره‌گیری از این پتانسیل‌های موجود می‌تواند جایگاه بالای در توسعه صنعت گردشگری دریایی داشته باشد. لازم است دولت و ارگان‌های دولتی برای سرمایه‌گذاری و توسعه این جزیره همت خودشان را افزایش دهند. همچنین در این راستا مصوبه الحاق جزیره هرمز به منطقه آزاد قشم در توسعه و رونق اقتصادی و گردشگری این جزیره تأثیر مثبتی خواهد گذاشت.

منبع: حبرگزاری مهر هرمزگان

0 دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Back To Top